Қазіргі қоғамдағы ақпараттық-коммуникативтік технологиялардың рөлі

Қазіргіқоғамдағыақпараттық-коммуникативтік

технологиялардыңрөлі.

ЕлбасыНұрсұлтан Назарбаев: «Болашақтаеңбекетіп, өмірсүретіндер - бүгінгімектепоқушылары, мұғалімолардықалайтәрбиелесеҚазақстансолдеңгейдеболады. Сондықтанұстазғажүктелетінміндетауыр» дегенболатын. Қазіргізаманмұғалімінен тек өзпәнініңтереңбілгірі болу емес, тарихитанымдық, педагогикалық-психологиялықсауаттылық, саяси-экономикалықбілімділікжәнеақпараттықсауаттылықталапетілуде. Олзаманталабынасайбілімберудежаңалыққажанықұмар, шығармашылықпенжұмысістеп, оқу мен тәрбиеісінееніп, оқытүдыңжаңатехнологиясыншебермеңгергенжанболғандағанабілігі мен біліміжоғарыжетекшітұлғаретіндеұлағаттысаналады.

Ақпараттандырудыңөсіп - өркендеуініңнәтижесіндебіз оны басқағылымсалаларымен де біртұтасбайланыстыраалатынболдық. Атапайтқанда экология және информатика, физика, математика т. б.

Дамуғасәйкескелетінкомпьютерлікмоделдіжасап, сандықпараметрлердіөзгертуарқылы даму болашағынанықтауғаболады. Алайдаолболашақтыңісі. Қазіргікездегінегізгіміндет - ақпараттыққоғамдаөмірсүретінқоғаммүшелеріндаярлау. Осығанбайланыстыинформатиканыоқытудыңмақсатыолардыңақпараттықмәдениетінқалыптастыру, ақпараттытехнологиялардыоқыту мен білімберудібасқарудапайдаланутуралыбілімдіқалыптастыру, ақпараттыққоғамдаөмірсүру мен еңбекетугедайындауболыптабылады.

Оқушының информатика мен есептеуіш техника әлемінеенуініңүшдеңгейінатауғаболады: ЭЕМ - мен бастапқытанысу, компьютерліксауаттылықжәнеақпараттықмәдениет. Ақпараттықмәдениет - еңалдыменақпараттыөңдеупроцестерініңмәнінтүсіну, сауаттыадамеркінжазыпжәне оны оқиалатындығысияқтыәрқандайесептердідербескомпьютердежеңіләріжылдамшешеалатындеңгейдетүсіну. Ақпараттыөңдеупроцесініңмәнінтүсінуүшінәрқандайақпараттыдұрысқабылдаубіліктілігі, ақпараттыформалдаудыңәрқандайтүрлерінпайдалану, түрліобьектілер мен құбылыстардызерттеуүшінматематикалықжәнеақпараттымоделдеудікеңіненпайдалану, тиімдіалгоритмдердіжасау, олардыдербескомпьютердеорындау, алынғаннәтижелердіталдау, құрастырылғанмоделдіңдұрыстығынтексеруүшінесептеутәжірибелерінжүргізуқажет.

Ақпараттықмәдениетмазмұныныңмаңыздыбірбөлігіэлектронды техника мен телекоммуникация жүйелеріненегізделгенавтоматтандырылғанақпараттықжүйелердіпайдаланубіліктілігі. Олардыңдамуы мен жетілдіруіөндірістің,ғылымизерттеулердің, білімберудіңсипатынақаттыәсеретеді. Ақпараттықмәдениеттіңтағыбірмаңыздықұрамдасбөлігіалгоритмдеунегіздерінмеңгеруболыптабылады. Атапайтқандаалгоритмдіқұрастырупринциптері, негізгіалгоритмдікқұрылымдар. Болашақкәсібиқызметтеқажетболатынбағдарламалаудеңгейі де осы қатардағымәселе.

Бүгінгікүніақпараттық технология кеңкөлемдеоқыту мен педагокикалықұйымдастыруқызметіндебарлықреспубликалықжоғарыоқуорындарындақолданылады. Электрондықоқулық, көмекшіқұралдар, компьютерліктапсырмалар, лабораториялықжұмыстар, педагогикалықпрограммалықшараларбұлардыоқытушыларөздеріқұрадыжәнепайдаланады. Қазіргікездебілімберудіақпараттандырупроцесініңжүргізілуінебайланысты осы процестіжүзегеасырудағыөзектімәселелердіңбіріэлектрондыоқулықтардайындауболыпотыр. Ал олардыоқытупроцесіндеқолданусапалыбілімберудіңбірденбірқұралыболыптабылады. Себебі тек мұғалімніңайтқандарыннемесеоқулықтыпайдалануқазіргізаманталабынқанағаттандырмайды. Осығанбайланысты, оқытудыңбұрынғыжүйесінсүйемелдеубағытындаеңтиімдітехнологияларғамыналардыжатқызуғаболады.

Презентациялартехнологиясы. Бұл технология,жаңаматериалдыжаңатүрдекөрсетуқұралыболса, екіншіжағынанмұғалімдерге осы матералдыдайындаудыжәнеқолданудыжеңілдетеді. Алдын ала жүргізілгентәжірибелерпрезентациялартехнологиясынпайдаланубалалардыңоқуғадегенынталылығынарттырып, сабақтыңқызықтыөтуінқамтамассызетіп,оғандайындалумерзімінқысқартады, еңбастысы- мұғалімдердіжаңаақпараттық технологиялардыпайдалануғадағдыландырады. Осыларғақосаоқу мекемесініңжергіліктікомпьютерлікжелісіболуыжәнебұлжелінің интернет жүйесінеқосылуымұғалімдержұмысынбіріктіреотырып,сабақбереотырып,жаңатехнологияларынигеруісіноқытушыардыңөздеріне де өтеқызықтыетіпкөрсетеалады.

Үлгерімдітексеружәнеоқушыларбілімінжетілдірукомпьютерліктехнологияларды осы мақсаттапайдаланубіріншіден, оқытушыныңжұмысөнімділігінарттырып, оқунәтижелерінтексеругекөбірекуақытбөлугекөмектеседі; екіншіден, объективтітүрдеқадағалайотырып, балалардыңалғанбілімінбағалаудыжүзегеасырады, үшіншіденбақылаутехнологиясынағылымитехнологиялардыенгізіп, оны кейіннен де пайдалануғаболатындайетіпбіліммекемелеріненалынатынбілімдістандарттаутехнологияларыжайлыайтуғанегіз бола алады.

Бұлпроцестіңнегізімынада - мұғалімтексерунәтижесіжайлытолықақпарат ала отырып, балалардыңәрқайсысынаолардыңқатесінебайланыстықағазғажазылғанқосымшатапсырмабереді. Олардыорындаунәтижесінтағы да компьютерлік тест немесемұғалімніңөзітексеріпшығады. Мұндағыбірайтакететінжайт, сонғыбақылаубағақоюмақсатындаемес, оқушыныңқайтақырыптықалайменгергеніжайлымәліметберетіндидактикалық тест алумақсатындажүргізіледі. Осындай технология өзініңтиімділігінәріқызықтылығынкөрсетті. Мұндағынегізгімәселеобъективтілік, сенімділікжәнедұрыстылықталаптарынасайкелетін, ғылымитұрғыданнегізделгенкомпьютерліктесттержасаукерекекендігібелгілі.

Компьютерлікмоделдерменжұмысістеу.Модельдерменжұмысістеубіржағынанбалаларғатаңдауеркіндігінберіп, өзжаңалығынашужағдайынмодельдеугемүмкіндікберетіноқуісініңзерттеукомпонентіболады. Екіншіжағынаноқушыларғаөзтеориялықбілімдерінпрактикадақолдануғамүмкіндікбереді. Модельдіпайдаланудағыорындауғатиісеңбастышарт - олқұралдыңоқытуесептерінесәйкескелуі.

Қашықтаноқыту - ақпараттықкоммуникациялықтехнологиялыққұралдаржәнеғылыминегізделгентәсілдерарқылыбілімалуформасы. Бүгінгітаңда осы технология өтекеңтараған, олсырттайоқужүйесінебалама, нақтырақайтқанда, қосымша роль атқарыпкеледі.

Қашықтаноқытужүйесіндегінегізгіформаларғамыналаренеді:

- бекітілгендәрістер, консультациялар;

- телеконференциялар;

- түрлідеректерқорындағыбілімдеректеріментыңдаушылардыңжұмысжасайтынақпараттықсеанстары;

- имитациялықмодельдерформасындағыпрактикалықсабақтар, іскерлікойындар, жобалар мен рефераттардықорғаунақтылықтыңвиртуалдықмоделіменбілімдердеректерінжасақтау, пікірталастар.

Аталғанформаларжекетұлғаныңөзіндікбілімалуынжүзегеасырады.

Жоғарыдағыаталғанұйымдастыруформаларымамандардыңөзiндiкбiлiмалуынқамтамасызететіндаралық, оқытупринципiнiңжоғарғыдеңгейiнұсынады.

Қашықтаноқытудыңартықшылықтары:

- компьютерліктелекоммуникациялароқуматериалдарынтыңдаушыларғажылдамжеткізеді;

- телеконференцияларарқылынақтыуақытрежиміндестуденттердіңмұғалімменсұқбаттасуынұйымдастыраалатынвиртуальды класс жасаумүмкіндігітуды;

- ақпараттықкоммуникациялықтехнологиялардыңбарлыққуатыноқытуға да, әріоқушыларменкерібайланысжасауға да пайдалануғаболады.

Бұлтехнологияныңбіздіңеліміздекеңтаралуыжайлыайтуәзірертерек, өйткенітолыққандықашықтаноқытутуралыайтуүшіноқуорындарындажәнеоқушыныңүйінде де жақсытехникалықжәнепрограммалыққұралдарболуытиіс. Технологияныжүзегеасырушыларбілімсапасынабайланыстыоныңкөптегенпроблемалары бар екендігінайтуда.

Компьютерліккластыбасқапәндердіоқытуғапайдаланатынкездер де болыпжатады. Ондайдасолпәндіоқытуғакомпьютердіқалайпайдалануғаболатынынжәнесоғанкеректітехнологияныіздейтінсәттертуындайды. Көбінесемұндаймәселебылайшешіледі: осы пәнгелайықпрограммаларізделеді де, оныңбірен-сараны оқушыларғаұсынылады.

Қазіргікезденегізгіміндет - ақпараттыңжәнеэкологиялыққоғамдаөмірсүретінқоғаммүшелеріндаярлау.

Қорыта айтқанда, жоғары да айтылған ойлар информатика ғылымының ілгері ұғымдарымен экологиялық информатикадағы оларға сәйкес ұғымдар өзара сабақтастықта болатындығын дәлелдейді.