Жарнама АҚТБ 8 сынып

Дайындаған: Нұржау қазақ орта мектебінің «Әсем-ай» қыздар ұйымының жетекшісі Абуталиева Асем Исатайқызы

Денсаулық - баға жетпейтін жалғыз ғана асыл дүние. Ол адам өміріндегі ең бағалы дүние болғандықтан, әр адам баласы өз денсаулығына көңіл бөле қарау қажет, оны орынсыз ысырап етпеу керек, үнемі денсаулықтың қорын көбейтіп отыру керек.

* * *

… адам денесінің жетілуі - оның денсаулығы; егер денің сау болса, онда оны сақтамақ керек, егер сау болмаса, онда денді сауықтыру керек.

Әл-Фараби

* * *

Біздің бақытымыздың оннан тоғызы денсаулығымызға байланысты.

Артур Шопенгауэр

* * *

Жігіттің дені сау болса - сол дәулет.

Құтып

2014 жыл

ЖҚТБ адамның қорғаныш тапшылығының қоздырғышынан болады (АҚТҚ), ол ағза жүйесінің өмірлік маңызы бар қорғаныс жасушаларын күйретеді.

Ж - жұқтыру - яғни дертті тірі ағзаның жұқтыруы.

Қ - қорғаныш - адамның қорғаныш жүйесі.

Т - тапшылық - бұл адам ағзасының кейбір аурулармен күресу қабілетін жоғалтуына алып келетін тапшылық.

Б - белгісі - бұл бір қатар белгілер мен нышандар.

АҚТҚ-ны жұқтырған адамда аурудың белгілері бірнеше жылдар бойы дамиды. Осы жылдар бойы ол күнделікті салтта өмір сүре беруі мүмкін. АҚТҚ вирусы адамды аурудан қорғайтын маңызды буын болып табылатын ақ қан жасушаларын күйретеді. Олардың күйреуі кезінде адамның ағза жүйесі инфекциялық ауруларға қарсы тұру қабілеті күрт әлсірейді. Тіпті сау иммуналдық жүйе өзі емдеп шығатын жеңіл аурулардың өзінде ауыр салдарға алып келуі мүмкін.

А - адам - бұл вирусты тек қана адамдар ғана жұқтырады.

Қ - қорғаныш - адамның қорғаныш жүйесі.

Т - тапшылық - бұл адам ағзасының кейбір аурулармен күресу қабілетін жоғалтуына алып келетін тапшылық.

Қ - қоздырғыш - бұл тірі ағзалардың ғана ішінде таралу мүмкіндігі бар микроағза.

Індетті жұқтыру келесі жағдайларда орын алуы мүмкін:

тамыр ішіне есірткіні қолданғанда жалпы шприц, ине, оларды жуу орны және дайындау кезінде жұқтырылуы мүмкін ерітіндінің өзі арқылы;

тиісті өңделуден өтпеген қан немесе олардың компоненттерін құю кезінде;

• стерилденбеген хирургиялық инъекцияфлық құралды, қандайда бір дәрілерді енгізуге арналған инелереді, құлақ тесу, денеге татуировка жасау пайдалану;

• анадан балаға жүктілік, босану және баланы емізу кезеңдерінде.

ЖҚТБ дертіне әкелетін зиянды заттардың түрлері:

Нашақорлық - есірткі заттарына деген тәуелділіктен туындайтын, ағзаның тәндік және психикалық фукцияларының аса ауыр қалпына келместей бұзылуына апаратын, соңғы өлімге апаратын дерт.

Алкоголь - қосындыларды ашытудан алынатын есірткі. Ол шарапта, сырада болатын масаңдататын элементтен тұрады.

Алкоголь - ол биологиялық у. Ол барлық органдарды зақымдайды. Ағзаның жұқпалы ауруларға қарсы тұратын қабілетін бірден жойып жібереді. Мұның бәрі адамның мезгілсіз уақытта өліп кетуіне әкеп соғады. Ішкен арақты аш ішек тез арада сіңіріп, қанға бірден өткізеді. Қан алкогольді барлық денеге таратады. Ол ең алдымен мидың қызметін бұзады.

Темекі - заңды түрде қолдануға болатын есірткі түрі. Темекі жапырағында танин, желім,шайыр,крахмал және алколоидер бар өсімдік.Темекі түтінінде 30-астам улы заттар бар: Никотин, Көмір қышқыл газы, Көміртек тотығы, Көгеретін қышқыл, Аммиак, Шайырлы заттар, Органикалық қышқылдар және басқалары. Темекіден ауаға жылына 720 мың тонна күкірт қышқылы, 384 мың тонна аммиак, 180 мың тонна никотин, 660 мың тонна темекі майы, 550 мың тоннадай иісті газ</</font> шығады. Сигареттің 1-2 қорабында никотинның өлімдік мөлшері бар. Темекішілді құтқаратыны, бұл мөлшердің организмге бірдені емес, бөлшектеніп түсетіні.

• Тамырды қатайтады (атересклероз).

• Қол, аяқ тамырлары бітеді, гангрена (тән талшықтарының жансыздануы, шіруі) пайда болып, қол - аяқ кесіліп, кемтарлыққа дейін апарады.

• Миды қамдайтын тамырларды да қатайтып, салдануға себепші болады.

• Жүрек ауруларына, әсіресе жүрек бұлшық еті инфарктіне (жүрек ұстамасы) қолайлылық туғызады.

• Басқа да зардаптары

• Есте сақтау қабілетін азайтады.

• Көңілсіздікке душар етеді.

• Ұйқыны азайтады.

• Теріге әжім түсіреді.

• Темекі тартатындардың төңірегінде темекі тартпайтындар да уланып, мазасызданады.

• Ер - әйелдің жыныстық тәбетсіздігінің басты себептерінің бірі.

• Өте ескерусіз келе жатқан және бір зияны, темекінің өртке себепші болуы.